Η παρούσα κατάσταση, η βελτίωση στα αποτελέσματα εξαιτίας των μέτρων που εφαρμόστηκαν, καθώς και τα επόμενα βήματα της Κυβέρνησης σε ό,τι αφορά στο μεταναστευτικό, βρέθηκαν σήμερα στο επίκεντρο διυπουργικής σύσκεψης υπό την προεδρία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Χριστοδουλίδη. Σε δηλώσεις του στους εκπροσώπους των ΜΜΕ, ο Υπουργός Εσωτερικών αναφέρθηκε στα ενθαρρυντικά αποτελέσματα που καταγράφονται μέχρι στιγμής.
Όπως είπε ο κ. Ιωάννου, το 2023 έχουν μειωθεί στο μισό οι αφίξεις μεταναστών, ως αποτέλεσμα των μέτρων που έχουν ληφθεί. Τα μέτρα αυτά αφορούν, μεταξύ άλλων, τις διελεύσεις από την Πράσινη Γραμμή, διαβήματα μέσω Βρυξελλών προς την Τουρκία και την ενημερωτική καμπάνια που έχουμε κάνει σε χώρες όπως η Νιγηρία, το Κονγκό και το Καμερούν. «Υπάρχει μια αύξηση στις θαλάσσιες ροές, αλλά παρόλη την αύξηση στις αφίξεις διά θαλάσσης, μέχρι στιγμής υπάρχει μείωση 50% στις συνολικές αφίξεις και 80% αύξηση στις επιστροφές που είναι ακόμα πιο σημαντικό. Πέρσι οι επιστροφές ήταν περίπου 5.500, φέτος έχουμε ξεπεράσει τις 11.000 και για πρώτη φορά στην ιστορία του μεταναστευτικού έχουν φύγει περισσότερα άτομα από όσα έχουν έρθει, και το ποσοστό των επιστροφών επί των αφίξεων φτάνει στο 105%», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Υπουργός Εσωτερικών.
Επιπλέον, ο κ. Ιωάννου αναφέρθηκε στη συνεργασία με άλλα Υπουργεία και Αρχές, όπως τα Υπουργεία Δικαιοσύνης και Εργασίας, το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας και την Αστυνομία Κύπρου, για τη λήψη διάφορων ενεργειών, όπως είναι οι εντατικοί έλεγχοι σε χώρους εργασίας για να εντοπίζονται οι παράτυποι μετανάστες που εργοδοτούνται παράνομα, ώστε να ασκηθεί πίεση για αποχώρηση από την Κύπρο μέσω του σχεδίου εθελούσιων επιστροφών, αποφάσεις για τους διακινητές και τις συλλήψεις, κτλ.
Επανέλαβε δε πως τα αποτελέσματα μέχρι στιγμής είναι ενθαρρυντικά, παρά τις πιέσεις από τις αφίξεις Σύρων, οι οποίοι δεν μπορούν να επαναπατριστούν ή να απελαθούν λόγω των διεθνών συμβάσεων και του γεγονότος ότι η Συρία παραμένει μη ασφαλής χώρα. «Αίτημα της Κυπριακής Δημοκρατίας και το τονίζω από το περασμένο καλοκαίρι σε δύο περιπτώσεις Συμβουλίων στις Βρυξέλλες και θα σταλεί επίσημα και επιστολή στους Υπουργούς Εσωτερικών της ΕΕ, όπως επανεξεταστεί το καθεστώς στην Συρία. Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνει από τη μια μέρα στην άλλη», είπε ο Υπουργός Εσωτερικών.
Κληθείς να σχολιάσει την έγκριση του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο από το Ευρωκοινοβούλιο, ο κ. Ιωάννου χαρακτήρισε την απόφαση «βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση», διευκρινίζοντας πως οι σχεδιασμοί της Δημοκρατίας δεν επηρεάζονται από την εξέλιξη αυτή. Όπως εξήγησε, η Κύπρος δεν έχει χερσαία σύνορα και, συνεπώς, δεν μπορεί να εφαρμόσει πρακτικές που εφαρμόζουν η Ελλάδα, η Ισπανία και οι άλλες χώρες όπου υπάρχουν χερσαία σύνορα.
«Επίσης, πάγιο αίτημα των χωρών πρώτης γραμμής είναι όπως γίνει υποχρεωτική η μετεγκατάσταση. Αυτό, ξέρετε, δεν έγινε αποδεκτό και υπάρχει πλέον η εθελοντική μετεγκατάσταση. Αυτό είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αναγνωρίζεται πλέον η αλληλεγγύη, αναγνωρίζεται το γεγονός ότι τα κράτη μέλη πρέπει να βοηθούν το ένα το άλλο, που ήταν αυτό που ζητούσαμε εμείς», υπογράμμισε. Συνεχίζοντας, ο Υπουργός Εσωτερικών ανέφερε ότι η Κύπρος «σαν χώρα μέλος με τις περισσότερους κατ’ αναλογία πληθυσμού παράτυπους μετανάστες –6% και τώρα έχουμε πέσει στο 5,3% εξαιτίας των ενεργειών που έχουμε κάνει-, ήταν κάτι το οποίο ζητούσαμε. Δεν έγινε υποχρεωτικό, έγινε εθελοντικό και σε περιπτώσεις κρίσεων γίνεται υποχρεωτικό. Δεν είναι το ιδεατό, αλλά είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση και το χαιρετίζουμε».
Ακολούθως, ερωτηθείς εάν έχει προχωρήσει το θέμα που είχε θίξει η Κύπρος προς την ΕΕ για παροχή οικονομικής στήριξης στον Λίβανο, ο κ. Υπουργός απάντησε καταφατικά και είπε ότι, σύμφωνα με την ενημέρωση από την ΕΕ και άλλους θεσμούς, αναμένεται ότι θα ενισχυθεί οικονομικά ο Λίβανος. Αναφερόμενος στις συναντήσεις που είχε την περασμένη βδομάδα στην Γενεύη με αξιωματούχους του Λιβάνου, ο κ. Ιωάννου είπε ότι μετέφερε εκ νέου την πρόθεση για στήριξη του αιτήματος του Λιβάνου. «Οι ίδιοι μας ανέφεραν ότι βοηθούν στην επιτήρηση των θαλασσίων οδών. Κάτι που θέλω να αναφέρω είναι ότι εμείς γνωρίζουμε τις βάρκες που έρχονται στην Κύπρο. Δεν έχουμε υπόψη μας τι έχει ανακοπεί από πλευράς Λιβάνου. Αντιμετωπίζουν κι εκείνοι πρακτικές δυσκολίες λόγω και των γεγονότων στην Γάζα και με την οικονομική κατάσταση που επικρατεί στη χώρα, είναι περιορισμένες οι δυνατότητές τους», δήλωσε ο κ. Υπουργός.
Κληθείς να επιβεβαιώσει δημοσίευμα της εφημερίδας «Φιλελεύθερος» για επικείμενη επίσκεψη της Επιτρόπου Γιόχανσον, ο κ. Υπουργός ανέφερε ότι προγραμματίζεται επίσκεψη τον Ιανουάριο.
Τέλος, σε σχέση με την επανεξέταση του καθεστώτος της Συρίας, ο Υπουργός Εσωτερικών επανέλαβε ότι δεν είναι εύκολο να γίνει αποδεκτό, αλλά η Κύπρος θα συνεχίσει την προσπάθεια για προώθηση της πρότασης. Τυχόν εξέλιξη στο θέμα, ανέφερε, θα δώσει ένα επιπλέον εργαλείο για τα κράτη, εκείνο των απελάσεων και των επιστροφών, στις περιοχές που θα αξιολογηθούν ως ασφαλείς.